قرابت معنایی مهم ترین بخش از پرسش های کنکور را تشکیل می دهد.(در آزمون های سراسری 8تا 9 سوال از 25 سوال) پاسخ به سوالات این مبحث نیاز به تسلط قابل قبول بر همه ی موضوعات ادبی یعنی معنی واﮊه ,املای واﮊه,آرایه های ادبی,ساختار دستوری و...دارد.
خیلی شجاع بود، خیلی نترس.. ؛
یکه و تنها از پس ارتش حکومت مرکزی براومد، جونش رو گذاشت کف دستش
و سرباز راه مشروطیت و آزادی شد، فداکاری کرد، برای ایران، برای من و
تو،
برای اینکه ما تو این مملکت آزاد زندگی کنیم
یه روز یه رشتیه ...
اسمش میرزا کوچک خان بود، میرزا کوچک خان جنگلی؛
برای مهار کردن گاو وحشی قدرت مطلق شاه تلاش کرد،
اونقدر جنگید تا جونش رو فدای سرزمینش کرد.
یه روز یه قزوینی ...
به نام علامه دهخدا ؛از لحاظ اخلاقی بسیار منحصر بفرد بود و دیوان
پارسی بسیار خوبی برای ما بر جا نهاد
یه روز یه لره ...
یه روز یه اصفهاني ...
یه روز یه جنوبي ...
یه روز ما همه با هم بودیم ...،
فارس و آذري و كرد و گيلك و مازني و لر و
بلوچ و عرب و تركمن و قشقايي و تا
اینکه یه عده رمز دوستی ما رو کشف کردند و قفل دوستی ما رو شکستند ... ؛
حالا دیگه ما برای هم جوک می سازیم، به همدیگه می خندیم
و اینجوری شادیم.
این از فرهنگ ایرانی به دور است
آخه این نسل جدید نسل قابل اطمینان و متفاوتی هستند
پس با همدیگه بخندیم نه به همدیگه
آنقدر این مطلب را بخوانیم تا عادت زشت در خندیدن
به هموطن( آنکه در دیده ما جا دارد ) در ما بمیرد و با هم یکی باشیم مثل همیشه،
مثل زمان های سختی و مثل زمان های جشن و افتخارو...
میلاد نور و رحمت مبارک 
(یَفْعَلُ اللّهُ ما یَشاءُ بِقُدْرَتِهِ، وَ یَحْکُمُ ما یُریدُ بِعِزَّتِهِ)
(خداوند آن چه را بخواهد با قدرتش انجام می دهد و آنچه را که بخواهد به عزتش حکم می کند.)
– آیا می دانستید که برخی از مترجمان ما بدون توجه به توانایی زبان فارسی در واژه سازی و آیین دستوری این زبان و دانستن پیشینه ی تاریخی و اجتماعی بسیاری از واژه ها و عبارات بیگانه، به راحتی از آن ها گَرته برداری کرده و آن ها را نعل به نعل و کلمه به کلمه کپی نموده و وارد زبان فارسی کرده اند؟
گرته برداری ( یا گرده برداری) را می توان چون این تصور کرد که کسی مثلن " زمین خوردن" را با فعل خوردن و " آبرو " را با واژه ی آب از فارسی به زبان دیگری برگرداند زبان فارسی، اکنون سخت آلوده به این گرده برداری ها از واژه ها و عبارات بیگانه است و دیگر کسی درستی یا نادرستی و فارسی بودن یا نبودن این گونه واژه ها و عبارات را که همه روزه و در همه ی زمینه ها بر زبان ها جاری است در نمی یابد. به نمونه هایی از این واژه ها و عبارات نگاه کنید:
آسمان خراش که برگردان sky scraper در انگلیسی می باشد
راه آهن که که برگردان تحت الفظی از rail way در انگلیسی یا Eisenbahn در آلمانی است ( و دست کم بایستی راهِ آهنی می بود).
نقطه نظر که برگردان point of view در انگلیسی و Gesichtspunktدر آلمانی است ( که در فارسی برای آن دیدگاه وجود دارد)،
شرایط در معنی ِ اوضاع که در انگلیسی و فرانسوی Conditions در دو معنی شرط ها (شرایط) و اوضاع می باشد)، سیب زمینی که برگردان عبارت فرانسوی Pomme de Terre است
تاریخ تولد که برگردان date of birth در انگلیسی وGeburtsdatum در آلمانی می باشد.
بازار سیاه که همان black market در انگلیسی و Schwarzmarktدر آلمانی است.
دوش گرفتن ( در انگلیسی take a shower و در آلمانی eine Dusche nehmen)،
روی کسی حساب کردن (در آلمانی: Auf jemanden rechnen، در انگلیسی: count on somebody)،
درس گرفتن ( در انگلیسی take a lesson ، در آلمانی einen Unterricht nehmen)،
کسی را فهمیدن ( به معنی حرف کسی را متوجه شدن) در انگلیسی understand somebody و در آلمانی jemanden verstehen ،
حمام آفتاب گرفتن که برگردان ein Sonnenbad nehmen در آلمانی و sunbathe در انگلیسی است
تاکسی گرفتن که در انگلیسی catch a taxi و در آلمانی (sich) ein Taxi nehmen گفته می شود.
هرکه سخن نسنجد ،از جوابش برنجد. سعدی
هر که با بدان نشیند ،اگر طبیعت ایشان را هم نگیرد به طریقت ایشان متهم گردد. سعدی
- دنبال نخود سیاه فرستادن
( هر گاه می خواهند به بهانه ای کسی را از سر باز کنند و به جایی بفرستند که به این زودی ها بر نگردد از این ضرب المثل بهره می گیرند)
نخود از دانه های روغنی است که چند نوع از آن در ایران و به ترین آن در قزوین عمل می آید و دارای انواع گوناگونی است. این انواع عبارتند از: "نخود علوفه ای" که دانه های آن گرد و رنگ آن زرد یا سبز است، "نخود الوند" که دانه های آن گوشه دار و رنگ آن سبز یا قهوه ای است. "نخود فرنگی" که ریشه ی آن دوای ضد کرم است و سرانجام "نخود سیاه" که فقط برای تهیه ی "لپه" کاشته می شود. یعنی همه ی انواع نخود به همان صورتی که درو می شوند مورد استفاده فرار می گیرند و تغییر شکلی نمی دهند مگر نخود سیاه که هیچ گاه به همان صورت برای فروش به بازار نمی آید و چون به عمل آمد نخست آن را در آب می ریزند تا خیس بخورد و به صورت "لپه" دربیاید و سپس به عنوان لپه به بازار آورده و می فروشند.
از این رو در گذشته چون در هیچ دکان بقالی و فروشگاهی نخود سیاه پیدا نمی شد، هیچ کس هم دنبال نخود سیاه نمی رفت و در اصطلاح اگر کسی را به دنبال نخود سیاه می فرستادند، در واقع او را به دنبال چیزی فرستاده بودند که در هیچ دکان و فروشگاهی پیدا نمی شد و به همین دلیل از معنی مجازی آن این طور فهمیده می شد که می خواسته اند او را از سر خود باز کنند و از خود برانند تا از حقیقت موضوعی آگاه نشود.
آیا می دانستید که واژه ی دو قلو و عبارت دو لوکس (De Luxe) هیچ ارتباطی با عدد ۲ (دو) ندارد ؟
واژه ی ترکی دو قلو اسمی مرکب از " دوق " و " لو " است که روی هم همزادها معنی می دهد و هیچ گونه ارتباطی با عدد ۲ (دو) فارسی ندارد که اگر بانویی احیانن سه یا چهار فرزند به دنیا آورد بتوان آنان را سه قلو یا چهار قلو نامید. این کودکان را می توان دوگانه، سه گانه و مانند آن نامید.
در عبارت فرانسوی دو لوکس De Luxe نیز که بسیاری گمان می کنند با عدد ۲ (دو) فارسی ارتباطی دارد و لابد سه لوکس و چهار لوکس آن هم وجود دارد، De حرف اضافه ی ملکی است به معنی " از" ( مانند Of در انگلیسی یا Von در آلمانی ) و Luxe به معنی " تجمل و شکوه " است و دو لوکس به معنی " از نوع تجملاتی " است. یعنی هر چیزی که دولوکس باشد، نه از نوع ساده و معمولی، بلکه از نوع تجملاتی و با شکوه آن است.
یا مثلن می گویند: " کاسه ای زیر نیم کاسه وجود دارد ". در حالی که کاسه هرگز زیر نیم کاسه جای نمی گیرد و در ادبیات هم همیشه گفته اند: زیر کاسه نیم کاسه ای وجود دارد...خدای من ، من نمی گویم: دست مرا بگیر،
گرفته ای ،رهایم مکن.
"شفیعی کدکنی"
ادبی و فرهنگی
